Una mata ca no ci fait nudda in Sardigna.
- Greca Meloni
- 7 apr
- Tempo di lettura: 2 min
by Greca N. Meloni

Giai unu mesi est passau de candu seu torada in Sardigna. Mesumesu de sa mortalla de Covid 19, su guvernu at giustu giustu amollau s’inserru e a mei mi pigat su furighingiu de passai calincuna ora foras de domu po nci tranziri s’isperientzia de su lockdown e de sa corantena a fidu. A bicicreta passu me in is moris chi currint oru oru a is buscus de ocallitu, squadrigiaus beni, inciràus in d’unu paesagiu amasedau de massarìa. De custa logu connosciu donnia mori. Ddus apus cùtus prus che un’orta, de candu femu pipia, a pei, in bicicretta o in vettura, a sola o cun babu miu, po aricreu o po traballu. Est una giorronnada de basca meda; decidu de nci imbucai in d’una ghia a circai sa frisucra, a s’umbra de s’ocalitu chi curri costa costa a s’istrada. Totu in d’una mi nd’acatu ca is matas non ci funti prus, is truncus de ocalitu funti stetius segaus e arrimaus a muntoni mannu, po ddu su fai a pimpirìnus inni e totu. Donnia giru de arroda ammannia sa pena e s’alloriu mi tocat is sentidus, castiendu unu paesagiu chi no arreconosciu prus, innui m’agatu stronàda. De innoi, immui, sa mirada currit a lestru fintzas a su grofu, is palias a bentu parint spantosas e sa tzittadi prus acanta. Sa terra parit furriada, sderrocàda de s’andil’e torra de is machinas mannas chi traballant chentz’e arrissellu po ndi segai is truncus de ocllitu e ddus amuntonai.
[…]
Su paesagiu giai deserticu passau de is machinas cippatricis, at tocau is sentidus e alloriau sa genti chi s’abitat in cussus logus, chi funti sa prus parti messajeddus e pastoris in su de is Baveno. Prus che totu at tocau is abiargius, ca po issus custa segada ndi ddu su bogat una de is siendas prus de importu po su meli e po s’iscampu de is abis. Cun totu custu, po su fatu ca s’ocallittu est biu cument’e furisteri, genti meda istimat chi si podit fai de mancu de custa mata e de is biventis acapiaus a issa, po mellus apariciài su “beni de su pianeta”, narant.
Traduzione in sardo a cura di Francesco Bachis dall'originale articolo in italiano dal titolo "Una pianta che non deve stare lì. Giustizia ambientale e autoctonia nella Sardegna meridionale" pubblicato su Antropologia: https://www.ledijournals.com/ojs/index.php/antropologia/article/view/1774
Comentários